tap3
Για την «καταστροφή του περιβάλλοντος», τους «σοβαρούς κινδύνους για την υγεία» αλλά και την «οικονομική υποβάθμιση των περιοχών από όπου διέρχεται ο αγωγός φυσικού αερίου ΤAP» μίλησαν στο πλαίσιο συνέντευξης τύπου μέλη των αυτοδιοικητικών κινήσεων «ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ -ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ» στην Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Στο πάνελ των ομιλητών ήταν οι: Μιχάλης Τρεμόπουλος πρώην ευρωβουλευτής, Κατερίνα Γεροστεργίου περιφ. σύμβουλος Ανατ. Μακεδονίας και Θράκης, Γιώργος Πασχαλίδη μέλος της Οικολογικής Κίνησης Καβάλας και ο Δαμιανός Ανδρέου, περιφ. σύμβουλος Κεντρ. Μακεδονίας.
Συγκεκριμένα τόνισαν ότι: «παρόλες τις αντιδράσεις, παρόλη την τεκμηριωμένη κριτική στο έργο, παρόλες τις δικαστικές εκκρεμότητες, οι εργασίες κατασκευής του αγωγού ΤΑΡ προχωρούν». Σημειώνεται ότι στις 2 Νοεμβρίου συζητιούνται στο ΣτΕ 4 διαφορετικές αιτήσεις ακύρωσης εναντίον της απόφασης έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων (Δήμοι Σερρών, Εμμ. Παππά, Καβάλας και Δοξάτου, Αγροτικός σύλλογος Καβάλας και εκατοντάδες πολίτες), που αναβάλλονται συνεχώς. Επίσης, εκκρεμεί και μια καταγγελία προς τον μηχανισμό της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
«Παρόλη τη σιωπή που επικρατεί, υπάρχει κίνδυνος σημαντικών επιπτώσεων στην παραγωγή, στην ασφάλεια και στο περιβάλλον. Ο αγωγός φυσικού αερίου υποβαθμίζει σαφώς τις οικονομικές δραστηριότητες από τις περιοχές που περνάει. Η κατασκευή του όμως δεν προκαλεί πάντα ζημία που να μπορεί να μετρηθεί με χρήμα. Καταστρέφεται το περιβάλλον και όλες οι δραστηριότητες στις οποίες βασίζεται η ζωή και αποτελούν μέρος του τοπικού κοινωνικού και πολιτιστικού ιστού. Ο αγωγός ΤΑΡ θα διασχίσει επτά περιοχές του Ευρωπαϊκού δικτύου NATURA 2000 και θα περάσει από οκτώ χαρακτηρισμένα καταφύγια άγριας ζωής. Η συνολική απώλεια οικοτόπων εθνικής και ευρωπαϊκής σημασίας ανέρχεται σε περίπου 3.760 στρέμματα. Εκτός από την καταστροφή οικοσυστημάτων και φυσικών περιοχών, θα υπάρξει απαξίωση αρχαιολογικών τόπων, με διέλευση του αγωγού σε απόσταση 300 μέτρων από τον χώρο των Φιλίππων, ρυπογόνο και επικίνδυνη για την υγεία των κατοίκων λειτουργία του σταθμού συμπίεσης (προώθησης του αερίου) του αγωγού πολύ κοντά σε τέσσερα χωριά των Σερρών, όδευση κατά 80% σε καλλιεργήσιμη γη και γαίες υψηλής παραγωγικότητας, οικονομική υποβάθμιση αγροτών και της παραγωγής τους -παρόλες τις αποζημιώσεις- και ακόμα μεγαλύτερη εξάρτηση και εισαγωγή τροφίμων, που έρχεται να προστεθεί στη μεγαλύτερη εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα. Τα ουσιαστικά παραγωγικά και περιβαλλοντικά ζητήματα ανέδειξαν έγκαιρα με τεκμηριωμένες μελέτες το ΤΕΕ Αν. Μακεδονίας, το ΓΕΩΤΕΕ Αν. Μακεδονίας, η Κίνηση Πολιτών της ΠΕ Σερρών και ο Αγροτικός Σύλλογος Καβάλας, σε συνεργασία  με επιστήμονες διεθνούς κύρους. Όμως η εταιρεία ήδη έχει προβεί σε ενέργειες που αποδεικνύουν ότι όχι μόνο δεν έχει σκοπό να τηρήσει τους περιβαλλοντικούς όρους αλλά καταπατά και τους νόμους του ελληνικού κράτους σε ό,τι αφορά την ιδιοκτησία της γης».
Την ίδια ώρα όπως επισημαίνουν: «νέα στοιχεία έχουν έρθει στο φως από την Ιταλία, που δείχνουν τη σκοτεινή προέλευση των χρηματοδοτήσεων που σχετίζονται με την κατασκευή του αγωγού αλλά και την προσπάθεια διάβρωσης των τοπικών κοινωνιών και ΜΜΕ μέσω διαφόρων χρηματοδοτήσεων πολιτιστικών εκδηλώσεων, καθώς και υποσχέσεων για αθρόες χρηματοδοτήσεις στις Περιφέρειες και τους Δήμους. Αυτή τη βδομάδα βρίσκονται στην Ελλάδα ακτιβιστές από την Ιταλία που συμμετέχουν στο κίνημα ΑΝΤΙ-ΤΑΡ, καθώς έχουν διαπιστώσει ότι πρόκειται για ένα έργο που δεν θα ωφελήσει σε τίποτε τις τοπικές κοινωνίες, παρά μόνον θα τους δημιουργήσει ποικίλα προβλήματα, αλλά και ότι πρόκειται για ένα έργο που φαίνεται ότι είναι οικονομικά ασύμφορο και επομένως οι χρηματοδοτήσεις των ευρωπαίων φορολογουμένων θα καταλήξουν στους ιδιοκτήτες της εταιρίας του ΤΑΡ, η οποία έχει έδρα στην Ελβετία όπου δεν έχει ισχύ το ευρωπαϊκό δίκαιο. Με τους ακτιβιστές από την Ιταλία, επισκεφθήκαμε τις περιοχές παρέμβασης του Αγωγού ΤΑΡ από την Αλεξανδρούπολη μέχρι το Δοξάτο Καβάλας, μιλήσαμε με αγρότες και εκπροσώπους του Δήμου Δοξάτου όπου έχουν παρατηρηθεί καταπατήσεις ιδιοκτησιών και επιπλέον διαπιστώσαμε τα προβλήματα επικινδυνότητας που μπορεί να παρουσιάσει η κατασκευή του αγωγού».
Οι Αυτοδιοικητικές κινήσεις ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ στην Κεντρική Μακεδονία και στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη είναι αντίθετες στην κατασκευή του Αγωγού ΤΑΡ και για τους λόγους ότι:
  • Δεν έχουν ακολουθηθεί οι νόμιμες διαδικασίες διαβούλευσης με τις τοπικές κοινωνίες.
  • Η διέλευση του αγωγού από υψηλής παραγωγικότητας αγροτική γη και η σχετική απαξίωσή της αποτελεί παράνομη ενέργεια.
  • Οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι από τυχόν ατυχήματα που σχετίζονται με την λειτουργία του αγωγού είναι ανυπολόγιστοι.
  • Η σχετική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων προβλέπει μία σειρά ακόμη επιμέρους μελετών, οι οποίες δεν έχουν ακόμη εκπονηθεί και εγκριθεί, παρόλο που το έργο έχει ξεκινήσει.
  • Η απαξίωση αρχαιολογικών χώρων και η καταστροφή άλλων εξαιτίας της διέλευσης του αγωγού αποτελεί ανυπολόγιστης αξίας απαξίωση των τοπικών πολιτιστικών και οικονομικών στοιχείων της περιοχής διέλευσης του αγωγού.
  • Η απαξίωση της αγροτικής γης της περιοχής διέλευσης του αγωγού με τις δεσμεύσεις που αυτή επιβάλλει, προκαλεί ανυπολόγιστης αξίας οικονομική ζημία τόσο στις τοπικές σημερινές και αυριανές κοινωνίες όσο και στην ελληνική οικονομία γενικότερα και στερεί από το ελληνικό Δημόσιο εκατομμύρια ευρώ από χαμένα ποσά φόρων και ΦΠΑ.
Τέλος να θυμίσουμε για μια ακόμη φορά ότι το φυσικό αέριο είναι ορυκτό καύσιμο. Δεν αποτελεί εναλλακτική λύση αλλά αποτελεί εμπόδιο για εναλλακτικές πρακτικές. Και έχουμε την υποχρέωση απεξάρτησης από την κατανάλωση των ορυκτών καυσίμων, δεδομένου ότι η χρήση τους επιβαρύνει το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.
Πιο αναλυτικά:
Αναμενόμενες διαρροές του αγωγού με σοβαρές επιπτώσεις
Η ασφάλεια είναι ένα βασικό ζήτημα, αφού το έργο είναι μεγάλης βιομηχανικής κλίμακας. Παρόλα αυτά, εξαιρέθηκε από την εφαρμογή της οδηγίας της ΕΕ σχετικά με τους βιομηχανικούς κίνδυνους και τα ατυχήματα μεγάλης έκτασης.
Να σημειωθεί ότι τον Οκτώβριο του 2015 εκδηλώθηκε μια τεράστια διαρροή φυσικού αερίου στο Aliso Canyon του Λος Άντζελες, που κράτησε 5 μήνες! Ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη εγκατάσταση αποθήκευσης φυσικού αερίου στις ΗΠΑ. Από τις 23.10, μόλις την 6η Ιανουαρίου 2016 ο Κυβερνήτης της Καλιφόρνια Jerry Brown κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Και μόλις στις 18 Φεβρουαρίου 2016 κρατικοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν ότι η διαρροή αντιμετωπίστηκε.
Η διαρροή αερίου στο Aliso Canyon ήταν μεγαλύτερη σε επιβάρυνση άνθρακα και από τη διαρροή στην εξέδρα Deepwater Horizon στον Κόλπο του Μεξικού. Υπολογίζεται ότι 97.100 τόνοι μεθανίου και 7.300 τόνοι αιθανίου απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα, καθιστώντας τη διαρροή αυτή ως τη χειρότερη στην ιστορία των ΗΠΑ όσον αφορά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Οι κάτοικοι της περιοχής υπέφεραν από πονοκεφάλους, ναυτία, λοιμώξεις και ρινορραγίες. Περίπου 50 παιδιά την ημέρα εμφάνιζαν στο σχολείο σοβαρές αιμορραγίες της μύτης.  Υπήρξαν περισσότερο από το συνηθισμένο μάτι, το αυτί και το λαιμό. Μέχρι τις 7 Ιανουαρίου 2016, 2.824 νοικοκυριά ή περίπου 11.296 άνθρωποι είχαν μετεγκατασταθεί από την εταιρεία SoCal Gas ενώ πάνω από 6.500 οικογένειες είχαν ζητήσει βοήθεια.
Σε μια αντίστοιχη διαρροή στο Eight Mile στην Αλαμπάμα το 2008, οι κάτοικοι συνεχίζουν να παρουσιάζουν και σήμερα προβλήματα στην όσφρηση και άλλες ασθένειες, μετά από τη μακροχρόνια έκθεσή τους στη μερκαπτάνη.
https://en.wikipedia.org/wiki/Aliso_Canyon_gas_leak
Αναντίστοιχος σχεδιασμός με την παγκόσμια ατζέντα για το κλίμα
Θα μπορούσε η χρήση του φυσικού αερίου να συνοδευτεί από αντίστοιχη μείωση της εξάρτησής μας από αλλά ορυκτά καύσιμα, όπως ο λιγνίτης και το πετρέλαιο. Αλλά και εδώ βλέπουμε σχέδια για νέα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη.
Το φυσικό αέριο δεν είναι καύσιμο-γέφυρα (όπως λένε) μέχρι να περάσουμε στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Δεν έχουμε τον απαραίτητο χρόνο γιατί οι επιστημονικές διαπιστώσεις για την κλιματική αλλαγή δεν επιτρέπουν καθυστερήσεις. Όσο καθυστερούμε, τόσο ποιο απότομη και ακριβή θα είναι η αλλαγή.
Ακόμα κι αν σταματούσαμε εντελώς το κάρβουνο σήμερα, αν καούν «μόνο» τα αποθέματα στα ήδη αξιοποιούμενα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, θα ξεπεράσουμε υπερθέρμανση 1,50 C. Κι αυτό θα είναι καταστροφικό.
http://priceofoil.org/2016/09/22/the-skys-limit-report/
https://newrepublic.com/article/136987/recalculating-climate-math
Για τα ορυκτά καύσιμα η συμφωνία του Παρισιού προβλέπει ότι στα μέσα του 2ου μισού του αιώνα θα περάσουμε σε εποχή carbon neutrality. Σε 10-20 χρόνια μπορεί η ανθρωπότητα να πάρει και πιο αυστηρά μέτρα κι αυτές οι επενδύσεις θα μετατραπούν σαφώς σε ζημιογόνες –δεν θα έχουν καν αποσβεστεί.
Ποια είναι η ελληνική αναπτυξιακή πολιτική; Να σπέρνει αγωγούς και να εισπράττει τέλη όδευσης;
Μας δεσμεύουν σε δυσοίωνο ένα ενεργειακό μέλλον, τη στιγμή που η χώρα μας είναι προνομιακή για την αξιοποίηση των ΑΠΕ. Και μάλιστα την ίδια στιγμή που υπάρχει μια ραγδαία πτώση του κόστους των ΑΠΕ.
http://www.bloomberg.com/news/articles/2016-10-12/green-energy-boom-picks-up-speed-even-as-investment-stagnates
http://www.greentechmedia.com/articles/read/5-charts-that-show-the-us-clean-energy-revolution-is-upon-us
Οι ΑΠΕ για ηλεκτροπαραγωγή είναι ήδη ανταγωνιστικές με το κάρβουνο και το φυσικό αέριο και θα είναι σαφώς φτηνότερες ήδη από το 2020.
Ποια ζήτηση θα καλύψει ο αγωγός; Θα χρειάζεται το φυσικό αέριο η ΕΕ μετά από 10 χρόνια;
Αμφισβητούμενα οικονομικά οφέλη
Ο αγωγός θα διασχίζει έξι χώρες -Αζερμπαϊτζάν, Γεωργία, Τουρκία, Ελλάδα, Αλβανία και Ιταλία, αφού περάσει την Αδριατική θάλασσα- και το αρχικά προϋπολογισμένο το κόστος του είναι 45 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ανεξάρτητοι αναλυτές καθώς και οικονομικοί δημοσιογράφοι και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών σε ευρωπαϊκό επίπεδο αμφισβητούν την οικονομική και χρηματοοικονομική βιωσιμότητα του Νότιου Διάδρομου Φυσικού Αερίου.
Παράλληλα, οικονομολόγοι και εμπειρογνώμονες αμφισβητούν τα πραγματικά αποθέματα του Αζερμπαϊτζάν και με δεδομένο το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων με το Τουρκμενιστάν, δημιουργούνται συνεχώς νέα ερωτηματικά.
Αλληλοσυγκρουόμενα «στρατηγικά» σχέδια
Στην Ευρώπη υπάρχει ήδη ένας μεγάλος αριθμός αγωγών φυσικού αερίου, παρόλο που η κατανάλωσή του μειώνεται σταθερά. Όμως οι νέοι αγωγοί εξυπηρετούν οικονομικά και χρηματοπιστωτικά συμφέροντα και όχι τις ανάγκες των πραγματικών ανθρώπων ή την ανάγκη να βγούμε από την κρίση.
Ο αγωγός TAP είναι ένα μέρος ενός μεγαλύτερου αγωγού, η κατασκευή του οποίου είχε αποφασιστεί από τις κυβερνήσεις και ιδιωτικές εταιρείες, χωρίς διαβούλευση με τους πολίτες.
Παρόλο που ο TAP θεωρείται μια «ευρωπαϊκή προτεραιότητα», είναι σαφές ότι οι κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν αποτύχει στους στρατηγικούς τους σχεδιασμούς για το ενεργειακό μέλλον. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει βάλει στο τραπέζι πάνω από 100 «στρατηγικά» σχέδια, πολλά από τα οποία είναι ανταγωνιστικά μεταξύ τους, με κυρίαρχα τα πολιτικά και όχι οικονομικά ή άλλα κριτήρια, με διαφαινόμενη μια τεράστια σπατάλη του δημοσίου χρήματος για έργα αμφίβολης χρησιμότητας, που θα συνεχίσουν να αναπαράγουν την εξάρτηση της Ευρώπης από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο.
Διαιώνιση της ενεργειακής εξάρτησης
Το έργο του αγωγού TAP παρουσιάζεται συχνά για την ΕΕ ως «εναλλακτική λύση στο ρωσικό φυσικό αέριο» αλλά εξετάζοντας τα στοιχεία για την κατανάλωση του φυσικού αερίου, ακόμη και σε περιόδους ύφεσης ο TAP δεν θα μπορούσε να αντικαταστήσει την ποσότητα του φυσικού αερίου που η Ευρώπη εισάγει από τη Ρωσία.
Επιπλέον, δεν πρόκειται να υπάρξει χειραφέτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, γιατί στην πραγματικότητα η Ρωσία συμμετέχει στο έργο με την πετρελαϊκή της εταιρεία Lukoil που ασχολείται με την εξόρυξη του φυσικού αερίου που θα μεταφέρεται από τον TAP.
Υποστήριξη αυταρχικών κυβερνήσεων
Ο αγωγός TAP θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, από το Shah Deniz II της Κασπίας Θάλασσας και πιθανόν στο μέλλον από το Τουρκμενιστάν. Πρόκειται για δύο χώρες που κυβερνιούνται από αυταρχικές κυβερνήσεις, όπου οι παραβιάσεις των πολιτικών ελευθεριών είναι μια καθημερινή πραγματικότητα. Δεκάδες ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφοι και bloggers έχουν συλληφθεί επειδή κατήγγελλαν την κυβερνητική διαφθορά, και ιδίως την κακή χρήση των πόρων που προέρχονται από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι συναλλαγές με το καθεστώς Αλίεφ στηρίζουν και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που γίνονται για πάνω από δύο δεκαετίες.
Η εξάρτηση από το φυσικό αέριο δείχνει και την υποκρισία της ευρωπαϊκής ελίτ, που κλείνουν τα μάτια μπροστά σε ανελεύθερα καθεστώτα και εξαρτώνται από ένα εισαγόμενο προϊόν από περιοχές όπου υπάρχει κίνδυνος συγκρούσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επιλέξει το Αζερμπαϊτζάν ως στρατηγικό εταίρο για την προμήθεια φυσικού αερίου της ΕΕ, η καταστολή της κοινωνίας των πολιτών επιδεινώθηκε με δεκάδες συλλήψεις το 2013 και 2014.
Το κίνημα στην Ιταλία
Στην Ιταλία, ένα λαϊκό κίνημα αντιστέκεται το έργο από το 2012. Αφού κατήγγειλαν την έλλειψη πληροφόρησης και την κατάλληλη διαβούλευση, οι κάτοικοι και οι τοπικές αρχές από όπου περνάει ο αγωγός έχουν προσβάλλει την περιβαλλοντική άδεια και την αδειοδότηση του έργου στο ανώτερο δικαστήριο, με 3 εκκρεμείς προσφυγές.
Η περιοχή όπου θα γίνει και η κατασκευή 55 χιλιόμετρων του αγωγού για να συνδεθεί με το δίκτυο διανομής, σε μεγάλο βαθμό ελέγχεται από το οργανωμένο έγκλημα.
Το σκάνδαλο της διπλωματίας του χαβιαριού κυριαρχεί στον δημόσιο βίο, καθώς και η είδηση για διεθνή διερεύνηση της διαφθοράς από την ιταλική εισαγγελία στο Μιλάνο, που αφορά μια δωροδοκία 2,3 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία λέγεται ότι έχουν καταβληθεί από μέλη του κοινοβουλίου του Αζερμπαϊτζάν σε Ιταλό βουλευτή για να εξασφαλίσει την ψήφο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος σχετικά με την έκθεση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα των κρατουμένων στο Αζερμπαϊτζάν.